Ontwikkeling van veiligheidsuitrusting voor brandweerlui (Smart@fire)

Uitdaging

Jaarlijks sterven in Europa meer dan 100 brandweerlui de heldendood terwijl ze burgers redden. Ze verdwalen in rook, worden omsingeld door vlammenzeeën en afgesneden door plots wassend water. Brandweerlui belanden voortdurend in benarde situaties.

De concrete uitdaging voor de verschillende aanbestedende overheden was dan ook:

"Hoe kan men bij brand en/of rampen de veiligheid van brandweermannen, first responders en civiele bescherming verhogen door gebruik te maken van draagbare technologie?"

Europees project

De Europese Commissie lanceerde binnen het 7de Kaderprogramma (KP7) voor onderzoek en technologische ontwikkeling (2007-2013) een projectoproep: ICT-2011.11.1 - Ensuring more efficient, higher quality public services through Pre-Commercial Procurement

Het IWT diende een projectvoorstel in, als coördinator van een internationaal consortium samengesteld uit elf partners.

Het betrof vijf potentiële aankopers uit België, Frankrijk, Nederland, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk, twee regionale innovatie-agentschappen IWT (Vlaanderen) en INNOVA Eszak-Alfold (Hongarije), de Universiteit Gent, Addestino (consultancybureau gespecialiseerd in innovatie), het Belgische certificeringsorgaan voor de textielsector CENTEXBEL en de Europese confederatie van de textielsector EURATEX.

Het projectvoorstel werd goedgekeurd en ontving een subsidie van 2,2 miljoen euro. Het project startte in november 2012 en liep tot maart 2017.

Aanpak

Behoefte-analyse

Het Smart@fire team koos voor een bottom-up benadering door een grootschalige behoeftebevraging op te zetten bij 961 Europese brandweerkorpsen. Uit deze bevraging van de eindgebruikers bleek dat zij vooral nood hadden aan een ‘slim’ brandweerpak dat een aantal innovatieve ICT-oplossingen integreert, nl. de mogelijkheid om continu en vanop afstand:

  • omgevingsfactoren en vitale functies van brandweerlui te meten (sensoren)
  • hun posities in gebouwen en op open terrein te bepalen (lokalisatiesystemen)
  • op het terrein situaties beter in te schatten (visualisatiesystemen en datatransfer)

Deze systemen moeten ook in de moeilijkste omstandigheden optimaal kunnen functioneren.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Marktconsultatie

Via een Europese en nationale vooraankondiging werden bedrijven en kennisinstellingen uitgenodigd. 210 verschillende stakeholders uit 18 landen woonden de marktconsultatie bij.

Drie bijeenkomsten werden georganiseerd najaar 2013 in Brussel, Marseille en Dortmund. Elke bijeenkomst stond in het teken van één van de drie bovenvermelde gedetecteerde noden van de eindgebruikers.

Europese ondernemers en onderzoekers konden tijdens de marktconsultaties aankopers van brandweerkorpsen ontmoeten in kennis- en ervaringssessies. Tijdens deze contacten kon men samen de haalbaarheid nagaan van de ontwikkeling van een bruikbaar en op grote schaal produceerbaar persoonlijk beschermingssysteem (PBS), de risico’s inschatten die gepaard gaan met de ontwikkeling van een dergelijk technologisch systeem en de scope van het prototype bepalen.

De marktconsultatie werd afgerond met een slotsessie in Brussel. Uit de marktconsultatie bleek dat de ontwikkeling van een PBS een hoog innovatief gehalte heeft vanuit technologisch perspectief en een grote toegevoegde waarde kan hebben voor de eindgebruikers.   

Pre-commercieel-project (PCP)

Met het pre-commerciële project wilde Smart@Fire bedrijven en onderzoekers stimuleren en financieel ondersteunen om innovatieve oplossingen te ontwikkelen om tot een PBS te komen. Het PCP-project werd gefinancierd door de Europese Commissie en drie openbare aanbesteders uit het consortium. Voor België waren dit het IWT en de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken. De Service Départementale D’Incendie et de Secours des Bouches du Rhône was de derde openbare aanbesteder. Het project kende drie fases:

Fase 1: Ontwikkelen van een oplossing (4 maanden)

Het doel van de 1ste fase was de haalbaarheid van het project aantonen. Juni 2014 werd een aanbesteding gepubliceerd in het Bulletin der aanbestedingen en in de Official Journal of the European Union, met als deadline 13 oktober. De ingediende voorstellen werden beoordeeld door een vijfkoppige experten-jury op het vlak van PBM, ICT en PCP. Najaar 2014 werden vier consortia weerhouden en uitgenodigd om een innovatieve oplossing te ontwikkelen tegen 30 april 2015. De ingediende innovatieve oplossing werd opnieuw beoordeeld door de experten-jury.

Fase 2: Prototype ontwikkelen en testen (6 maanden)

Op basis van de jurering werd aan de vier consortia gevraagd om tegen 4 juni een voorstel in te dienen voor de ontwikkeling en het testen van een prototype. De kandidaten ontvingen een lijst van eigenschappen waaraan het prototype of de demo moest beantwoorden. Drie van de vier consortia verkregen op basis van hun voorstel effectief een contract voor de ontwikkeling en het testen van een prototype/demo tegen februari 2016. Een demonstratie van het ontwikkelde prototype vond plaats bij elk van de leveranciers die in de running waren.

Fase 3: Testen van een serie van 10 geproduceerde modellen in een praktijkomgeving (6 maanden)

Na een grondige evaluatie van de ingediende prototypes en demonstraties, werd met twee consortia een contract afgesloten voor fase 3. Deze fase diende om een verder uitgewerkt prototype te ontwikkelen, aan te tonen dat dit produceerbaar is op grote(re) schaal en bruikbaar is voor eindgebruikers in de praktijk (functioneel, ergonomisch, onderhoud van het pak). November 2016 werd een praktijksimulatie georganiseerd in het trainingscentrum van de Service Départementale D’Incendie et de Secours des Bouches du Rhône.

Resultaat

De twee consortia die doorstroomden naar fase 3 slaagden voor de praktijktest.

Het team van Smart@fire stelt een basisbestek ter beschikking, dat aangewend kan worden door openbare aanbesteders uit verschillende Europese landen bij een innovatieve aanbesteding van een product dat reeds ontwikkeld en beschikbaar is op de markt, maar nog niet wijdverspreid.

De informatie en expertise vergaard doorheen het PCP-project wordt maximaal ter beschikking gesteld, zodat bedrijven die niet participeerden aan de PCP ook kunnen intekenen op eventuele openbare aanbestedingen.

Website: www.smartatfire.eu