Conferentie Wetenschapsdiplomatie: ‘A Science Diplomacy Approach for Belgium?!’

Gepubliceerd op 05 december 2016

(English version)

Met de organisatie op 1 december van de conferentie "‘A Science Diplomacy Approach for Belgium?!" werden de eerste stappen gezet om na te gaan hoe we best onderzoek en innovatie linken aan diplomatieke en politieke samenwerking om zo de grote maatschappelijke uitdagingen aan te pakken.

Klimaatsverandering, migratieproblematiek, watertekorten, e.d. zijn maar enkele van deze vele urgente maatschappelijke uitdagingen waar we vandaag voor staan. Ze zijn niet enkel urgent, maar ook globaal en grensoverschrijdend. Om dergelijke uitdagingen aan te pakken is er nood aan internationale samenwerking waarbij wetenschappelijk onderzoek een belangrijke basis kan vormen. Hoe kan wetenschap als diplomatiek middel internationale samenwerkingen op vlak van onderzoek en innovatie versterken? Dit is één van de vele vragen die tijdens de conferentie ‘A Science Diplomacy Approach for Belgium?!’ aan bod kwamen. Het Departement EWI, samen met BELSPO, Wallonie-Bruxelles International (WBI) en het Instituut voor Europese Studies aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB), nodigden het publiek uit om hierover in debat te gaan. De focus lag zowel op ‘wetenschap voor diplomatie’, ‘diplomatie voor wetenschap’, als ‘wetenschap in diplomatie’. Het event sluit aan bij de Europese politieke agenda waarbij wetenschapsdiplomatie een wezenlijk onderdeel vormt van Europees buitenlandsbeleid.

Concepten en beste praktijken

Professor Pierre-Bruno Ruffini (Université du Havre) lichtte in eerste instantie de basisconcepten toe, waarbij hij een duidelijk onderscheid maakte tussen wetenschapsdiplomatie en internationale wetenschappelijke samenwerking. Op de vraag of er sprake is van een Europese wetenschapsdiplomatie, was hij stellig:  ‘De Europese politieke diplomatie is zwak, maar het Europees onderzoeksbeleid, waar de drie kernelementen van wetenschapsdiplomatie – met name attractie, samenwerking en invloed – aanwezig zijn, is effectief en invloedrijk.’ PDF icon2.pb_ruffini.pdf

Vervolgens lichtte professor Zehra Sayers (Sabanci Universiteit, TR) het SESAME-project – international centre for Synchrotron-light for Experimental Science and Applications in the Middle East – toe. Dit is een toonaangevend voorbeeld van een pan-Europese samenwerking inzake wetenschap en innovatie in het Midden-Oosten (dat eveneens kadert binnen het Europees Nabuurschapsbeleid). Dit is het eerste operationele synchrotroncentrum gevestigd in het Midden-Oosten en de Mediterrane regio. Zulke initiatieven kunnen vertrouwen creëren/herstellen en de verstandhouding verbeteren tussen landen die op gespannen voet leven. PDF icon3.z_sayers_sesame.pdf 

‘Wetenschapsdiplomaat’ Guillermo Orts-Gil van het Spaans agentschap voor wetenschap en technologie (FEYCT) focuste voornamelijk op belang van het creëren van vertrouwen tussen wetenschappers, diplomaten en beleidsmakers; het belang van hen te laten samenwerken; en de nood aan investering in een wereldwijd netwerk. Tot slot had hij één belangrijke boodschap: investeer in wetenschappers. PDF icon4.g_ortsgil_fecyt.pdf

Paneldiscussie

Tijdens het debat trachtten de panelleden – afkomstig van verscheidene overheidsentiteiten, subsidieagentschappen, UNESCO en SWISSCORE – meer inzicht te bieden in onder meer volgende pertinente vragen:

  • ‘Rond welke onderwerpen kan wetenschappelijk advies een bijdrage betekenen voor besluitvorming inzake internationale dossiers’;
  • ‘Hoe kunnen wetenschappers een diplomatieke rol opnemen’;
  • ‘Op welke manier bepalen we welke topics het meest relevant zijn aan te pakken, met de beperkte middelen die we hebben, en hoe dit monitoren en evalueren’?

Meermaals kwam naar voren dat interdisciplinair onderzoek en de hiervoor aangepaste evaluatiemechanismen meer aandacht verdienen. Daarnaast bevestigden verschillende leden de trend dat beleidsmakers alsmaar vaker wetenschappelijk advies inwinnen om zo tot ‘evidence-based’-beleid te komen.

Daartegenover staat dat er vervolgens nagedacht moet worden op welke manier zulk wetenschappelijk advies 'gewaardeerd' moet worden voor het academisch dossier/track record. Tot slot kwam aan bod dat wetenschapsdiplomatie een belangrijke hefboom is om allianties te smeden daar waar samenwerkingen op het eerste gezicht onmogelijk lijken, maar dankzij capaciteitsopbouw en kennisuitwisseling gespannen verhoudingen aangepakt kunnen worden.

Conclusie

De eerste stappen zijn gezet om na te gaan hoe we best onderzoek en innovatie linken aan diplomatieke en politieke samenwerking om zo de grote maatschappelijke uitdagingen aan te pakken. Hiermee is de basis gelegd om op termijn tot een strategie inzake wetenschapsdiplomatie in België te komen.  

 

“This event is co-sponsored by the EL-CSID project. This project has received funding from the European Union’s Horizon 2020 research and innovation programme under gran t agreement No 693799.”

Tweets about #SD4Be

Peter Spyns
Beleidsadviseur
Afdeling Strategie en Coördinatie

Dit kan je ook interesseren

28 maart 2024

Commissie voor Economie, Werk, Sociale Economie, Wetenschap en Innovatie (28 maart 2024)

O.a. vraag om uitleg over de AI-wet en de impact ervan op Vlaanderen, de toegang tot de kmo-portefeuille voor coöperatieve vennootschappen, cyberaanvallen op Vlaamse ondernemingen en de extra inspanningen die volgens het rapport van de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen nodig zijn om Vlaanderen bij de innovatieve topregio's te houden.
22 maart 2024

Beslissingen Vlaamse Regering - Economie, Wetenschap en Innovatie (22 april 2024)

O.a. afbakening vier nieuwe steunzones, actieplan Einsteintelescoop, Vlaams Beleidsplan Artificiële Intelligentie en Cybersecurity 2024-2028 en pilootoproep faciliteren industriële transitie naar low-carbon-processen in Vlaamse basisindustrie.
22 maart 2024

EU-nieuws deze week | 18 - 22 maart 2024

Onder de titel ‘EU-nieuws’ verzamelt het departement EWI voor u relevante items over economie, wetenschap en innovatie uit de EU-nieuwsstroom van de afgelopen week.

Blijf wekelijks op de hoogte

Wij brengen u wekelijks de laatste weetjes, publicaties en cijfers over economie, wetenschap en innovatie in Vlaanderen in uw mailbox.

Nieuwsgierig naar onze voorbije nieuwsbrieven? Bekijk hier ons archief.