Europees debat over transnationale samenwerking universiteiten

Gepubliceerd op 31 januari 2022

Op 25 januari 2022 organiseerde het Franse Voorzitterschap van de Raad van de EU een informele vergadering voor de ministers van Hoger Onderwijs en van Onderzoek en Innovatie in de Cité des sciences et de l’industrie te Parijs.

Vlaams Viceminister-president Hilde Crevits vertegenwoordigde, conform de toerbeurtregeling voor Onderzoek, België tijdens deze vergadering.

De focus van de vergadering lag op de strategie voor het omvormen van de Europese Hoger Onderwijsruimte, en op de synergieën tussen hoger onderwijs enerzijds en onderzoek en innovatie anderzijds.

De Europese ministers debatteerden over het versterken van transnationale samenwerking tussen universiteiten, en in het bijzonder over de Europese Strategie voor Universiteiten, door de Commissie bekendgemaakt op 18 januari 2022, en de toekomst van de Europese universiteiten.

De Europese Commissie stelde dat er gemeenschappelijke inspanningen nodig zijn van zowel de Commissie als de lidstaten om samenwerking tussen universiteiten te ondersteunen. Ze benadrukte o.m. dat academische carrières versterkt moeten worden (met aandacht voor goede werkcondities), en dat academische vrijheid een randvoorwaarde is in al het Europees beleid. De Commissie verwees ook naar het recent gepubliceerde staff working document rond het aanpakken van buitenlandse inmenging in O&I, ter ondersteuning van hoger onderwijsinstellingen en onderzoeksinstellingen om academische vrijheid te beschermen.

De delegaties, waaronder België, gaven hun steun aan allianties zoals de Europese universiteiten en onderstreepten het belang van transnationale samenwerking. De delegaties benadrukten dat het succes van die allianties moet uitstralen naar en inspirerend zijn voor het hele hoger onderwijslandschap. Minister Crevits stelde dat de resultaten bovendien zichtbaar moeten zijn voor het ruime publiek. Voor een aantal delegaties is het belangrijk dat het proces voor het opzetten van de Europese universiteiten bottom-up aangestuurd blijft. Voor België moeten allianties op vrijwillige basis verbreed worden en moet een verbreding meerwaarde inhouden. Complexiteit mag geen obstakel vormen om toe treden tot een alliantie. Obstakels zoals juridische beperkingen moeten verwijderd worden, ook volgens België. Minister Crevits wees nog op het belang van de toegankelijkheid van verschillende EU-financieringssystemen en op de mogelijke synergiën daartussen, die vereenvoudigd zouden moeten worden.

De delegaties stipten ook de speerpunten aan uit de nieuwe Europese strategie voor universiteiten, met name het juridisch statuut voor universiteiten, het voorstel voor een Europese studentenmobiliteitskaart, en het Europese diploma. Een aantal delegaties benadrukten daarbij dat het belangrijk is dat de hogeronderwijsinstellingen hun institutionele autonomie bewaren en dat deze instellingen niet overstelpt mogen worden door bureaucratie en administratieve verplichtingen. Een aantal delegaties uitte zich kritisch tegenover het idee voor een Europees diploma. Verschillende delegaties benadrukten ook dat de onderzoeksdimensie in de nieuwe Commissieaanbeveling ter zake versterkt moet worden. Een aantal delegaties merkte op dat geen structuren parallel aan het Bolognaproces opgezet mogen worden. De delegaties stelden dat in de strategie aandacht nodig is voor het hele gamma aan hogeronderwijsinstellingen.

Minister Crevits onderstreepte voor België tijdens de discussies ook nog het belang van kwaliteit van onderzoek en onderwijs, van aantrekkelijke carrièrepaden, en van de samenwerking tussen universiteiten en de industrie. Ze benadrukte ook de rol die hoger onderwijs kan spelen in het domein van levenslang leren, upskilling en bij- en omscholing.

Meer info

Karoline Van den Brande
Adviseur
Afdeling Strategie en Coördinatie

Dit kan je ook interesseren

28 maart 2024

Commissie voor Economie, Werk, Sociale Economie, Wetenschap en Innovatie (28 maart 2024)

O.a. vraag om uitleg over de AI-wet en de impact ervan op Vlaanderen, de toegang tot de kmo-portefeuille voor coöperatieve vennootschappen, cyberaanvallen op Vlaamse ondernemingen en de extra inspanningen die volgens het rapport van de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen nodig zijn om Vlaanderen bij de innovatieve topregio's te houden.
22 maart 2024

Beslissingen Vlaamse Regering - Economie, Wetenschap en Innovatie (22 april 2024)

O.a. afbakening vier nieuwe steunzones, actieplan Einsteintelescoop, Vlaams Beleidsplan Artificiële Intelligentie en Cybersecurity 2024-2028 en pilootoproep faciliteren industriële transitie naar low-carbon-processen in Vlaamse basisindustrie.
22 maart 2024

EU-nieuws deze week | 18 - 22 maart 2024

Onder de titel ‘EU-nieuws’ verzamelt het departement EWI voor u relevante items over economie, wetenschap en innovatie uit de EU-nieuwsstroom van de afgelopen week.

Blijf wekelijks op de hoogte

Wij brengen u wekelijks de laatste weetjes, publicaties en cijfers over economie, wetenschap en innovatie in Vlaanderen in uw mailbox.

Nieuwsgierig naar onze voorbije nieuwsbrieven? Bekijk hier ons archief.