Vervolgstudie naar het mediadiscours over ondernemerschap
In dit onderzoek verdiepen Professor Hans Crijns en onderzoekers Tine Holvoet en dr. Astrid Van Steen zich in de berichtgeving over ondernemerschap door de gespecialiseerde pers, met name in het zakenblad De Tijd.
Deze vervolgstudie sluit aan op eerder onderzoek naar ondernemerschap in het Vlaamse televisiejournaal.
Toen bleek dat ondernemerschap in het Vlaamse 7-uur journaal slechts beperkt nieuwswaardig was en relatief eenzijdig aan bod kwam, ondanks de beleidsfocus en politieke aandacht.
Via deze aanvullende studie wilden de onderzoekers nagaan of gespecialiseerde media zoals De Tijd – in tegenstelling tot het meer generalistische televisiejournaal – op een andere manier rapporteren over ondernemerschap.
En blijkbaar zijn er toch opmerkelijke verschillen.
Constante aandacht, maar zelden voorpaginanieuws
In tegenstelling tot het televisiejournaal – waar ondernemerschap slechts summier aan bod komt – zien we dat De Tijd toch constante en bredere aandacht voor ondernemerschap heeft. Opvallend is wel dat we de trefwoorden zelden op de voorpagina terugvinden. Het leeuwendeel van de artikels over ondernemerschap staan in het algemene deel van de krant. Daarnaast komen de trefwoorden ook voor in de titel van een aanzienlijk deel van de opiniestukken.
Thema's die aan bod komen in de ondernemerschapsartikels
Ondanks de diverse context en inhoud van ondernemerschap is het krantennieuws net zoals het televisienieuws hoofdzakelijk financieel-economisch van aard. In de tabel hieronder blijkt de focus bij De Tijd vooral te liggen op Economie en Werk, gevolgd door Financiën.
Breed maatschappelijk gedragen
Toch blijkt De Tijd ondernemerschap in een brede maatschappelijke context te plaatsen.
Ondanks het feit dat het belang van ondernemerschap in bijna de helft van de ondernemerschapsartikels (42%) wordt onderstreept, gaat opvallend minder aandacht naar de belangenbehartiging rond onderschap. Het middenveld komt slechts in 4% van de artikels aan bod, in tegenstelling tot het televisiejournaal (16%).
De aandacht voor het overheidsbeleid (13,5%) is gelijklopend met het televisiejournaal (14%).
Awards en prijzen krijgen dan weer minder aandacht (3,7% in vergelijking met 13% van de nieuwsitems in het televisiejournaal). Er is ook opvallend minder aandacht voor fraude, misdaad en corruptie (0,9% in vergelijking met 5% van de nieuwsitems in het televisiejournaal).
Meer aandacht voor internationaal nieuws
Waar het televisiejournaal voornamelijk aandacht besteedt aan binnenlands ondernemerschap, bericht 75% van de artikels in de Tijd over een internationale context. In het televisiejournaal is dat slechts 12%. In de zeer diverse ondernemerschapsberichtgeving in de Tijd komen meer dan 50 landen aan bod. Een scherp contrast met het televisiejournaal waar naast enkele Europese landen (VK, Nederland, Frankrijk) slechts wordt gesproken over Zuid-Afrika, de Verenigde Staten, Congo en Japan. Toch zien we dat ook in het krantennieuws bijna altijd expliciet de link met België aangehaald wordt. Slechts 8% van de ondernemerschapsartikels vermeldt België niet.
Individu centraal
Uit eerder onderzoek bleek dat het televisiejournaal meer aandacht heeft voor de ondernemer als persoon / bedrijf, en minder voor het ondernemen zelf. Deze trend zet zich door in De Tijd. Opvallend is de zeer grote groep van heel diverse actoren. In de 386 geanalyseerde artikels worden maar liefst 261 verschillende actoren genoemd. Het gaat vaker over individuen. Organisaties komen minder aan bod en worden ook minder vaak bij naam genoemd.
Wat gender betreft, komen slechts in 25 van de 386 artikels expliciet vrouwen aan bod (6,5%), dat is nog minder frequent dan in het televisiejournaal (17%).
Ondernemerschap in de gespecialiseerde pers. Casestudy De Tijd
Het Steunpunt Ondernemen en Regionale Economie
Het Steunpunt Ondernemen en Regionale Economie (STORE) adviseert de Vlaamse overheid op basis van fundamenteel en toegepast economisch toponderzoek binnen drie domeinen; (i) startende ondernemingen en ondernemerskapitaal, (ii) de ontwikkeling en doorgroei van kmo’s, en (iii) het meten en identificeren van economische clusters (met bijzondere aandacht voor de analyse en implementatie van een nieuw industrieel beleid). Daarnaast heeft het Steunpunt ook de opdracht om een gegevensbank aan regionaal-economische indicatoren te ontwikkelen.
