Vlaamse dienstenhandel
Joris Tielens en Jan Van Hove, in opdracht van het Steunpunt Buitenlands Beleid, Internationaal Ondernemen en Ontwikkelingssamenwerking, gingen na in welke mate Vlaamse dienstenexporteurs erin slagen hun theoretisch handelspotentieel te benutten.
De resultaten geven aan dat de Vlaamse dienstenhandel over het algemeen sterk presteert in vergelijking met de andere Belgische regio’s en op basis van de theoretische verwachtingen.
Het Vlaamse aandeel varieert afhankelijk van de exportbestemming, maar is in het bijzonder hoog voor de export naar Nederland, Duitsland, enkele hoogtechnologische kleine economieën in Europa en de opkomende BRIC-landen.
Op sectoraal vlak wordt de Vlaamse dienstenexport gedomineerd door de vervoerssector.
Voorts zijn alle sectoren sterk afhankelijk van een beperkt aantal afnemers. Deze beperkte diversificatie (inzake de structuur en aantal afnemers) vinden we niet terug in vergelijkbare economische entiteiten in de Europese Unie.
Exportpotentieel
Vlaanderen moet volgens het rapport echter blijvend inzetten op de West- Europese markten waar haar volledig potentieel momenteel nog niet wordt benut (zie figuur hieronder).
Gegeven het belang van deze markten in absolute termen kan volgens de onderzoeker hier een aanzienlijke handelscreatie worden gerealiseerd.
Naast blijvend inzetten op de West-Europese markten is het ook belangrijk om de aanwezigheid en exportprestaties in de opkomende economieën te stimuleren.
Exportgroei
De onderzoekers meten ook aan de hand van een intuïtieve index in welke sectoren Vlaanderen de hoogste relatieve exportgroei kan verwachten.
In de sectoren “Adviesverlening”, “Diensten in land- en mijnbouw”, “R&D” en “Reclame en Marktonderzoek” wordt de minste exportgroei verwacht.
De “Maritieme vervoerssector”, de grootste dienstensector in de Vlaamse dienstenexport, laat slechts een gemiddelde groei optekenen.
In de andere transportsector, “Luchtvervoer”, wordt de grootste relatieve groei verwacht.
Kwetsbaarheid van Vlaanderen verminderen
De onderzoekers pleiten voor de uitbouw van een sterkere aanwezigheid in nieuwe markten. Op die manier vermindert de mogelijke kwetsbaarheid van Vlaanderen die het gevolg is van een te beperkte geografische spreiding van de export.
Ook de beperkte sectorale diversificatie, met een sterke focus op de vervoerssector, houdt volgens het rapport risico’s in. Vlaanderen moet daarom sterker inzetten op de internationale aanwezigheid van Vlaamse dienstenleveranciers.
De combinatie van meer geografische en sectorale diversificatie zal eveneens de kwetsbaarheid van de Vlaamse dienstenexport aan negatieve schokken in de huidige markten of sectoren verminderen.
Het potentieel van de Vlaamse dienstenexport
Steunpunt Buitenlands Beleid, Internationaal Ondernemen en Ontwikkelingssamenwerking
Het Steunpunt Buitenlands Beleid, Internationaal Ondernemen en Ontwikkelingssamenwerking, opgericht op 1 januari 2012, heeft als hoofdtaak de Vlaamse overheid te adviseren op basis van fundamenteel en toegepast economisch toponderzoek, en dit binnen vier thematische pijlers, met name
- Internationaal en Europees Recht;
- Internationaal en Europees Beleid;
- Internationaal Ondernemen;
- Ontwikkelingssamenwerking.
